Het programma bestaat uit drie lezingen en twee workshoprondes. Van de vier workshops kun je er dus twee volgen. Op de dag zelf kun je je keuze aangeven. Onder de knoppen ‘details’ staan de lezingen en workshops nader beschreven.
Thema
Bouwen aan vertrouwen. Over gezonde relaties tussen ouders, kerk en school.
Programma
tijd
activiteit
9.30 uur
Ontvangst, registratie, koffie / thee
10.15 uur
Welkom
10.30 uur
Lezing I - Luc Simons pr. Opvoeden vanuit kerkelijk perspectief: Ouders als eerste opvoerders en hoe anderen daarin ondersteunend (kunnen) zijn
Lezing I - Luc Simons pr.
Opvoeden vanuit kerkelijk perspectief: Ouders als eerste opvoerders en hoe anderen daarin ondersteunend (kunnen) zijn
“Wat houdt het opvoeden van kinderen in?” vraagt de heilige paus Johannes Paulus II zich in zijn brief aan de gezinnen af. Hij vervolgt: "Bij het beantwoorden van deze vraag moet men twee fundamentele waarheden voor ogen houden: ten eerste dat de mens geroepen is in waarheid en liefde te leven, en ten tweede dat iedereen vervulling vindt door de waarachtige zelfgave. Dit is waar zowel voor de opvoeder als voor degene die opgevoed wordt. Opvoeding is dus een uniek proces waarvoor de wederzijdse gemeenschap van personen van enorm belang is. De opvoeder is iemand die in geestelijke zin "verwekt". Vanuit dit gezichtspunt kan het opvoeden van kinderen gezien worden als een echt apostolaat. Het is een levend communicatiemiddel, dat niet alleen een diepgaande relatie schept tussen de opvoeder en degene die opgevoed wordt, maar hen ook beiden tot deelgenoten maakt in de waarheid en de liefde, dat uiteindelijke doel waartoe iedereen geroepen wordt door God, de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.” ... ... Aldus het begin van het hoofdstuk over de opvoeding in de brief aan de gezinnen die de heilige paus Johannes Paulus II in 1994 schreef.
Ouders zijn de eerste en voornaamste opvoeders van hun kinderen. Dat is de opvatting van de Kerk. De ouders immers zijn degenen die kinderen het leven geven, een leven dat zij op hun beurt ontvangen uit Gods hand. Zij geven hun kinderen het leven in materiële zin, maar meer nog in geestelijke zin. Daarom dat in het kerkelijke onderricht procreatie en educatie in één adem worden genoemd. Immers, ouders investeren hun eigen leven in hun kinderen gedurende de opvoeding; hun zorg, vermogen, talenten ...
Het gaat daarbij niet in de eerste plaats om ‘iets’ te leren, maar dat kinderen in de leerschool van het leven binnengeleid worden. In het gezin vindt de eerste opvoeding tot menselijkheid plaats en ook die van de geloofsopvoeding. Kortom: in het gezin krijgen kinderen de kans om tot volwassen en verantwoordelijke personen uit te groeien om daarna deel te nemen aan het leven van de samenleving in al haar kleurrijke aspecten. De kerkelijke leer over opvoeding is dat andere instellingen, zoals school en Kerk, subsidiair zijn aan deze opvoedingstaak van de ouders.
In deze lezing zullen we ingaan op deze belangrijke taak van de ouders vanuit kerkelijk perspectief en de wijze waarop ze hierin kunnen worden bijgestaan door o.a. school en Kerk. Ook zal aandacht worden besteed aan ontwikkelingen die het principe van de ouders als eerste en voornaamste opvoeders kunnen vertroebelen en hoe hiermee om te gaan, ook waar het gaat om de seksuele opvoeding. Daarmee wordt een weg gebaand naar de andere lezingen en workshops.
11.30 uur
Lezing II - Nicki Pouw-Verweij Opvoeding vanuit politiek perspectief: Vrijheid van onderwijs en de relatie tussen ouders en de overheid
Lezing II - Nicki Pouw-Verweij
Vrijheid van onderwijs en de relatie tussen ouders en de overheid
Een ruime eeuw na de schoolstrijd is het conflict over vrijheid van onderwijs nog altijd actueel. Wettelijk gezien is vrijheid van onderwijs nog steeds een grondrecht, en is de financiële gelijkstelling tussen openbaar en bijzonder onderwijs veilig gesteld. Hierbij gelden echter randvoorwaarden: de overheid moet toe zien op de kwaliteit van het onderwijs en op de eisen die aan onderwijzers worden gesteld. Deze randvoorwaarden leidden de afgelopen decennia toenemend tot discussie: wanneer moet de overheid ingrijpen?
Het bijzonder onderwijs komt steeds vaker in opspraak. De keuzes die deze scholen maken botsen steeds vaker met de in Nederland heersende seculiere normen. Politieke partijen trekken in toenemende mate artikel 23 van de Grondwet in twijfel. Dit artikel moet worden gemoderniseerd of zelfs helemaal afgeschaft. Hieruit spreekt een bepaalde basisovertuiging: de overheid moet het kind beschermen voor de school en misschien zelfs voor de ouders. Dit is dan ook de fundamentele vraag: wie weet er wat het beste is voor een kind, de ouders of de staat? Wie komt het recht toe om een kind op te voeden? Wat is de ruimte voor gezinnen, voor scholen om af te wijken van de seculiere norm?
Nicki Pouw-Verweij: ‘Een Franse socioloog stelde ooit ‘De keuze van een onderwijssysteem is van meer belang voor een volk dan de keuze van een regeringsstelsel’. De vrijheid van onderwijs is een onmisbaar grondrecht, en de financiële gelijkstelling een constructie die kenmerkend is voor Nederland. Hieraan moeten wij niet tornen’. Het Tweede Kamerlid voor JA21 zal vanuit haar functie als onderwijswoordvoerder en als katholiek binnen een seculiere partij een politieke reflectie geven op vrijheid van onderwijs en de relatie tussen ouders en de overheid in het bijzonder.
12.30 uur
Lunch
13.30 uur
Lezing III - Loles Bobo Opvoeding vanuit educatief perspectief: Seksuele vorming en de (katholieke) school - een praktijkvoorbeeld
Lezing III - Loles Bobo
Seksuele vorming en de (katholieke) school - een praktijkvoorbeeld
Ouders zijn de eersten die het kind stap voor stap het wonderlijke geheim van de menselijke seksualiteit binnenleiden. Deze belangrijke taak van de ouders mag de school niet overnemen. De school heeft een subsidiaire, aanvullende, rol. Hoe kunnen ouders hun primaire rol in de opvoeding op de school van hun kinderen duidelijk maken?
Dit schooljaar is Loles Bobo Ruiz, directeur van een basisschool, begonnen om de ouders te sterken in en meer bewust te maken van de belangrijke taak die ze hebben als het gaat over de seksuele voorlichting van hun kinderen.
Er zijn in dat proces verschillende betrokkenen - ouders, leerkrachten en leerlingen - die ieder een eigen rol dienen te spelen om tot een doeltreffend plan van aanpak te komen. Loles geeft in haar inleiding voorbeelden van twee verschillende scholen. Tijdens de lezing gaat ze in op een concreet Plan van Aanpak die voor ouders een bron van inspiratie kan zijn.
Loles Bobo Ruiz: “Het is belangrijk kinderen een goede seksuele vorming te geven en minstens zo belangrijk dat de ouders de eersten zijn die hun kinderen de voorlichting geven die overeenkomt met hun visie op de mens. Hoe eerder ze beginnen hoe beter, maar steeds gedoseerd en op het juiste niveau van het kind.” De lezing zal voldoende stof geven om na de lezing verder te spreken in de workshop ‘Seksuele opvoeding op school: samenwerken of tegenwerken?’ die ook door haar verzorgd zal worden.
14.00 uur
Gelegenheid tot het stellen van vragen
14.25 uur
Workshopronde I
15.05 uur
Pauze
15.15 uur
Workshopronde II
16.00 uur
Gebedsmoment
16.15 uur
Borrel
17.00 uur
Einde
wijzigingen voorbehouden
Workshops
Presentatie van het project ‘Liefde, Leven en Lichaam’ seksuele opvoeding binnen het gezin Yvonne Koopman en Marieke Goes
Presentatie van het project ‘Liefde, Leven en Lichaam’
seksuele opvoeding binnen het gezin Yvonne Koopman en Marieke Goes
In de opvoeding bouw je al vanaf het prilste begin aan een band van vertrouwen met je kind(eren). Vanuit die band van liefde en vertrouwen begeleid je je kind(eren) in elke nieuwe levensfase. Ook de onderwerpen relaties en seksualiteit komen daarbij aan bod. Hoewel het in elke leeftijdsfase weer anders is, geven ouders aan dat het niet altijd meevalt om hierover met je kind(eren) in gesprek te gaan. Het lijkt soms extra lastig omdat ideeën over liefde, relaties en seksualiteit die je kind(eren) via school, tv, internet etc. meekrijgen een heel andere boodschap uitdragen dan die je zelf in de opvoeding wil meegeven.
Om ouders te ondersteunen thuis met hun kinderen in gesprek te gaan over de onderwerpen liefde, relaties en seksualiteit is het thuisproject ‘Het cadeau, 10 brieven over Liefde, Leven en Lichaam’ ontwikkeld. Aan de hand van 10 brieven die je met je kind (ca 9-11 jaar) kunt lezen en waar je met elkaar over in gesprek kunt gaan, mag ieder kind langzaam ontdekken waarom de liefde, maar ook je lichaam een geschenk is. En ook hoe je dit geschenk weer op een goede manier aan iemand anders kunt geven. God heeft immers een prachtig plan gelegd in ieder van ons, en ook in ons lichaam. Daarin kunnen we als het ware lezen wie we zijn en hoe we, als man en vrouw, bedoeld zijn.
Naast een mooie uitgave van de brieven, bevat het project een ouderdeel met nadere toelichting op allerlei onderwerpen die in het gesprek over liefde, relaties en seksualiteit ter sprake kunnen komen. Tevens is een website in ontwikkeling die het project ondersteunt.
In een vorige editie van het opGROEIsymposium hebben we reeds over het project verteld. Deze keer mogen we de uitgave daadwerkelijk presenteren.
Voorbij de sprakeloosheid over seksuele opvoeding Gesprek o.l.v. een ouder: Remco Bangma
Voorbij de sprakeloosheid over seksuele opvoeding
Remco Bangma
Als we willen spreken over het thema seksualiteit - of het nu is met familie en kennissen, school of de parochie - is de kans groot dat we worden bevangen door een sprakeloosheid. Wat wil je zeggen en hoe? Het vinden van de juiste ingang en woorden om over de mooie katholieke boodschap rondom liefde en seksualiteit met anderen te communiceren is een hele uitdaging. Hoe vind je dat gemeenschappelijke uitgangspunt dat het mogelijk maakt elkaars meningen respectvol uit te wisselen, ook als deze sterk verschillend zijn? En hoe kan je parochie of geloofsgemeenschap je daarbij helpen? Remco Bangma spreekt vanuit praktijkervaring als vader van jonge kinderen en vanuit de ervaring met de Catholic Voices training.
In deze workshop gaan de deelnemers aan de slag met stellingen aan de hand van enkele praktijksituaties.
Seksuele opvoeding op school: Maak een eigen plan van aanpak Loles Bobo Ruiz
Maak een eigen plan van aanpak
Loles Bobo Ruiz
Als aanvulling op de lezing van basisschooldirecteur Loles Bobo Ruiz, laat ze ouders in deze workshop nadenken over een eigen plan van aanpak voor het contact met de school over de seksuele opvoeding van hun kind.
De workshop is bedoeld om samen na te denken over de vraag hoe ouders hun verantwoordelijkheid kunnen nemen in de (seksuele) opvoeding en deze aan de school bekend kunnen maken. De basisschooltijd is de beste periode om als ouders voorlichting te geven aan je kinderen. Welke stappen kun je met de school doorlopen zodat de school jouw christelijke visie respecteert en de school subsidiair, aanvullend, is op jullie seksuele opvoeding?
Politieke kaders scheppen voor een gezonde seksuele opvoeding Gerdien Lassche
Politieke kaders scheppen voor een gezonde seksuele opvoeding
Gerdien Lassche
De overheid schrijft voor scholen op het vlak van seksuele opvoeding steeds meer voor, bijvoorbeeld d.m.v. de kerndoelen en het vak burgerschaps-vorming. Hoe gaan we daarmee om als ouders en school? Raakt dit straks de vrijheid van onderwijs? In deze workshop gaan we in op de rol van ouders en hoe een goede ouderbetrokkenheid op school vormgegeven kan worden. De mening en stem van ouders doen ertoe. Met name wanneer het gaat over belangrijke (opvoedkundige) thema’s zoals seksuele opvoeding. Gerdien Lassche is beleidsmedewerker bij ROV (Reformatorische Oudervereniging) en bestuurslid van GezinsPlatform.NL
Deze workshop zal met een aantal casussen en stellingen worden uitgewerkt. De inbreng van de deelnemers en het gesprek over dit thema is zeker gewenst.